SUY NIỆM THÁNH GIÁ
Bài Phúc Âm cho Chúa Nhật XXV Thường Niên Năm C hôm nay thật ra Giáo Hội chỉ buộc đọc một số câu vắn gọn như sau (3 câu cuối trong 13 câu đầu tiên của đoạn 16 Phúc Âm Thánh Luca):
“Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: ‘Ai trung tín trong việc nhỏ, thì cũng trung tín trong việc lớn; ai gian dối trong việc nhỏ, thì cũng gian dối trong việc lớn. Vậy nếu các con không trung thành trong việc tiền của gian dối, thì ai sẽ giao phó của chân thật cho các con? Không đầy tớ nào có thể làm tôi hai chủ: vì hoặc nó ghét chủ này và mến chủ kia; hoặc phục chủ này và khinh chủ nọ. Các con không thể làm tôi Thiên Chúa mà lại làm tôi tiền của được’".
Căn cứ vào đoạn Phúc Âm chính yếu buộc phải đọc cho Chúa Nhật XXV Thường Niên Năm C này thì chúng ta thấy nếu Phụng Vụ Lời Chúa cho Chúa Nhật XXIV Thường Niên Năm C liên quan đến thành phần lầm lạc đáng được xót thương, thì Phụng Vụ tuần này liên quan đến thành phần đầy tớ đối với những gì được trao phó cần hoàn thành theo ý chủ.
Mối liên hệ giữa Phụng Vụ Lời Chúa tuần trước và tuần này, như trên đây nhận định và phân tích, dường như theo chiều hướng là một khi con người được thương xót thế nào thì cũng phải thương xót như vậy, không được lạm dụng hay hưởng thụ, nghĩa là phải chia sẻ, phải áp dụng lòng thương xót mình đã lãnh nhận cho những đối tượng đáng thương như mình.
Trong Phụng Vụ Lời Chúa hôm nay chúng ta thấy có 2 loại đầy tớ, 2 thành phần hoàn toàn phản nghịch nhau: một bất trung gian dối và một trung tín phục vụ. Thành phần bất trung gian dối ở Bài Đọc 1 và thành phần trung tín phục vụ ở Bài Đọc 2.
Đúng thế, trước hết là thành phần bất trung gian dối ở Bài Đọc 1, được Tiên Tri Amos diễn tả về chính mưu gian của họ như sau:
"Bao giờ qua tuần trăng mới để chúng tôi bán hàng? Khi nào hết ngày Sabbat để chúng tôi bán lúa mạch. Chúng tôi sẽ giảm lường đong, tăng giá và làm cân giả. Chúng tôi sẽ lấy tiền mua người nghèo, lấy đôi dép đổi lấy người túng thiếu. Chúng tôi sẽ bán lúa mục nát".
Thành phần đầy tớ bất trung gian ác này là ai, nếu không phải là chung dân Do Thái, thành phần được Thiên Chúa tuyển chọn và tỏ mình ra cho họ, để họ nhận biệt lòng thương xót của Ngài, nhờ đó họ sống lòng thương xót như Ngài, nhất là khi đối xứ với tha nhân đồng hương của mình. Và đó là lý do, dân Do Thái đã bị chính vị Thiên Chúa vô cùng nhân hậu của họ nghiêm chỉnh cảnh báo ở cuối Bài Đọc 1 hôm nay rằng: “Vì Giacóp kiêu căng, Chúa đã thề rằng: ‘Ta sẽ không bao giờ lãng quên tất cả các việc chúng làm cho đến cùng’".
Sau nữa là thành phần đầy tớ trung tín phục vụ, được điển hình nhất nơi trường hợp của Thánh Phaolô, vị tông đồ dân ngoại, vị tông đồ đã cảm nhận được lòng thương xót Chúa đối với bản thân tội lỗi lầm lạc của mình, nhưng vẫn được tin tưởng sai đi làm chứng cho ân sủng thần linh, là tất cả sự thật về ơn cứu độ và lòng thương xót Chúa, như Thư gửi môn đệ Timôthêu của ngài ở Bài Đọc 2 hôm nay cho thấy:
“Vì chỉ có một Thiên Chúa, và một Ðấng Trung Gian giữa Thiên Chúa và loài người, là Ðức Giêsu Kitô, cũng là con người. Người đã phó mình làm giá cứu chuộc thay cho mọi người, để nên chứng tá trong thời của Người, mà vì chứng tá đó, cha đã được đặt lên làm kẻ rao giảng, làm Tông đồ (cha nói thật chứ không nói dối), và làm Thầy dạy dân ngoại trong đức tin và chân lý”.
Đúng thế, chân lý được vị tông đồ dân ngoại Phaolô này rao giảng liên quan đến ơn cứu độ của vị Thiên Chúa vô cùng nhân hậu muốn cho hết mọi người được cứu độ nơi Đức Giêsu Kitô là dấu chứng của lòng thương xót thần linh, nhờ việc họ chấp nhận chứng từ là Đức Giêsu Kitô ấy, nghĩa là nhận biết chân lý nơi Đấng Trung Gian duy nhất này, như vị tông đồ dân ngoại đã khẳng định nơi phần đầu Bức Thư gửi môn đệ Timôthêu ở Bài Đọc 2 hôm nay:
“Thiên Chúa muốn cho mọi người được cứu rỗi và đến nhận biết chân lý. Vì chỉ có một Thiên Chúa, và một Ðấng Trung Gian giữa Thiên Chúa và loài người, là Ðức Giêsu Kitô, cũng là con người. Người đã phó mình làm giá cứu chuộc thay cho mọi người, để nên chứng tá trong thời của Người”.
Chính vì ơn cứu độ do lòng thương xót Chúa có tính cách phổ quát cho chung loài người và cho riêng những ai tin tưởng, nhờ nhận biết chân lý cũng là chấp nhận Đấng Thiên Sai Cứu Thế Giêsu Kitô Trung Gian Duy Nhất, nghĩa là những ai cảm thấy nghèo hèn trước nhan Thiên Chúa và chỉ còn biết hy vọng vào Ngài, mà Bài Đáp Ca hôm nay mới vang lên những lời kêu gọi “Hãy ngợi khen Chúa, Ðấng nâng cao kẻ túng thiếu” (câu họa), chất chứa đầy niềm chúc tụng ngợi khen của con người, kèm theo những ý thức thần linh chân thực nhất về Thiên Chúa ở những câu xướng như sau:.
1) Hãy ngợi khen, hỡi những người tôi tớ Chúa, chư vị hãy ngợi khen danh Chúa. Nguyện danh Chúa được chúc tụng từ bây giờ và cho đến muôn đời.
2) Chúa siêu việt trên hết thảy chư dân, trên muôn cõi trời là vinh quang của Chúa... và Người để mắt nhìn coi khắp cả trên trời dưới đất.
3) Người nâng cao kẻ túng thiếu từ chỗ bụi tro, và cất nhắc bạn cơ bần từ nơi phẩn thổ, hầu cho họ ngồi với những bậc quân vương, với những bậc quân vương của dân Người.